وجود روح و احضار ارواح از دید علامه طباطبایی
ر ادی
روح اصطلاحی در علوم دینی و فلسفه راجع به همه موجودات است (نه فقط انسان و موجودات زنده از دیدگاه زیست‌شناسی). بسیاری از ادیان معتقدند که روح در مقابل جسم، یعنی قسمت غیرمادی یک موجود است؛ و هر موجود حداقل یک روح دارد.
عقیده به معاد در اکثر ادیان، جایگاهی اساسی دارد و لذا طبیعی است که انسانها پرسش‌های فراوانی درباره سرنوشت آدمیان در فاصله مرگ تا قیامت داشته باشند بنابراین بحث از روح و ارتباط با ارواح، سابقه‌ای به بلندای تاریخ باورهای دینی انسان دارد. و لذا می‌بینیم که هیچ‌گاه تاریخ زندگی بشر، خالی از سحر و جادو و رمل و کهنات و... نبوده است. که بسیاری از آنها به نوعی مدعی ارتباط با ارواح بوده‌اند در قرون اخیر و با گسترش روانشناسی و روان کاوی این دغدغه‌ها منجر به تدوین علمی به نام اسپری تیسم شده است. دانشمندان، در این باره تحقیق کرده و با دیدن برخی شواهد، صحّت موضوع ارتباط با ارواح را اعلام کرده‌اند برخی از این شواهد عبارتند از: سخن گفتن روح به غیر از زبان مادری، حلّ مسائل پیچیده ریاضی به وسیله کسانی که آمادگی لازم را نداشته‌اند، نوشتن مطالبی بر روی الواحی که در صندوق در بسته و مهر و موم شده قرار داشته‌اند، ارتباط کودکان با ارواح... [۱] بر اساس منابع اسلامی نیز امکان ارتباط با ارواح تأیید می‌شود.
علامه طباطبایی تمام امور خارق العاده‌ای که از انسانهای عادی
صادر می‌شود و از جمله احضار ارواح را منوط به قدرت اراده می‌داند. [۳]
و تصریح می‌کند که آن چه در این
مسأله واقعیت دارد فقط ارتباط با روح است نه آنکه واقعاً روح در خارج حاضر شده باشد، چرا که در یک جمع فقط
یک نفر با روح ارتباط برقرار می‌کند و هم اوست که روح را در مشاعر خود حاضر شده می‌بینید
و از راه تلقین او را پیش روی خود احساس کرده و سخنانی را از او می‌شنود. [۴]
این امکان برای انبیاء و اولیاء نیز که دارای مقام عبودیت برای خدا هستند، وجود دارد. ولی آنان به مدد خداوند و با اراده‌ای طاهر و پاک چنین قدرتی
پیدا می‌کنند.
[۵]
گاه ممکن است روح انسان زنده‌ای احضار شود در حالی که خود
صاحب روح، بیدار و مشغول انجام کارها حوائج یومیه خود بوده است
مکارم شیرازی،ناصر، معاد و جهان پس از مرگ، انتشارات هدف، ۱۳۶۹، چاپ یازدهم. ص۲۷۲..
