ارواح6

رای روشن شدن مطلب، در این مقاله به دو بحث به صورت خلاصه پرداخته می‌شود:
۱. معنی روح و کاربردهای آن در قرآن
۲. معنی «از امر خدا بودن روح»
الف) معنی روح و کاربرد‌های آن در قرآن: روح از نظر لغت به معنی «نفس» و «دویدن» است بعضی تصریح کرده‌اند، که روح و ریح (باد) از یک معنی گرفته شده است، ^[۱] و اگر روح انسانی که گوهر مستقل مجردی است به این نام نامیده شده بدان جهت است که از نظر تحرک و حیات آفرینی، و ناپیدا بودن همچون نفس و باد است اما موارد استعمال آن در قرآن متعدد است که به برخی از آنها اشاره می‌شود:
۱. روح مقدسی که پیامبران را در انجام رسالتشان یاری و تقویت می‌کرده. ^[۲]
۲. نیروی معنوی که مؤمنان را یاری و تقویت می‌کند «ایدهم بروح منه» ^[۳]
۳. فرشته مخصوص وحی. ^[۴]
۴. فرشته بزرگی از فرشتگان و یا مخلوقی برتر. ^[۵]
۵. وحی آسمانی. ^[۶]
۶. روح انسانی «ونفخت فیه من روحی» ^[۷] همین روح عظیمی است که ما را از حیوانات جدا می‌سازد و برترین شرف، است و تمام قدرت و فعالیت ما از آن سرچشمه می‌گیرد، و به کمک آن اسرار علوم را می‌شکافیم، و به اعماق موجودات راه می‌یابیم. ^[۸]
ب: معنی از امر خدا بودن روح: خداوند در قرآن در چهار مورد با تعبیرات مختلف فرموده «که روح از امر خداست» ^{[۹] [۱۰] [۱۱] [۱۲]} که متن کامل یکی از آیات چنین است «و یسئلونک عن الروح قل الروح من امر ربی و ما اوتیتم من العلم الا قلیلا» ^[۱۳] از تو درباره «روح» سؤال می‌کنند، بگو: روح از فرمان پروردگار من است، و جز اندکی از دانش به شما داده نشده است؟ اکنون از دو طریق، به بررسی آیه مذکور و مانند آن می‌پردازیم:

حویزی، علی بن جمعه، نورالثقلین، ج۳، ص۲۱۵.   

ارواح5

برای اثبات امکان ارتباط با ارواح شواهد فراوانی می‌توان ارائه کرد!

← ارتباط سلمان فارسی با روح یکی از اموات
ارتباط سلمان فارسی در آستانه مرگ خویش با روح یکی از اموات در قبرستان مدائن و گفتگوی طولانی آنها درباره سکرات مرگ، و حالات پس از آن و مشاهده مراحل غسل و کفن و دفن خود و بیان موقعیتش در عالم برزخ. ^[۷]

← سخن گفتن حضرت عیسی با روح یکی از اموات
سخن گفتن حضرت عیسی ـ علیه‌السّلام ـ با روح یکی از اموات در سرزمینی که بر اثر عذاب الهی ویران شده بود و روح فرد زنده شده، علّت عذاب را پرستش طاغوت، علاقه به دنیا، کم‌ترسیدن از خدا، آرزوهای طولانی و غفلت ذکر کرد و گفت که شب در عافیت بودیم صبح خود را در هاویه یافتم که همان سجین است و سجین کوههایی است از آتش که تا قیامت بر ما بر‌افروخته شده است. ^[۸]

← مشاهده عذاب معاویه

مشاهده عذاب معاویه در حالی که به زنجیر کشیده شده بود و دائم طلب آب می‌کرد توسط امام باقر و امام صادق ـ علیهما ‌السّلام ـ

.مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، داراحیاء التراث العربی، بیروت لبنان، ۱۹۸۳، چاپ سوم، ج۶، ص۲۴۷، ح۸۳.    

ارواح3

به جز داستانهای اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ و انبیاء ـ علیهم السّلام ـ می‌توان به حکایتهایی از زندگی علماء و اولیاء و بندگان صالح خداوند نیز اشاره کرد نظیر:
۱.احضار روح پدر علامه طباطبایی و سخن گفتن مرحوم الهی برادر علامه با پدرشان و گلایه پدر از این که از ثواب تفسیر المیزان چیزی به ایشان اهداء نشده است . و نیز ملاقات خود علامه با روح شاه حسین ولی که ۳۰۰ سال از مرگش می‌گذشته است .۲. ملاقات مرحوم آیت الله بهاءالدینی با روح شهید آیت الله صدوقی یک روز پس از شهادت ایشان . و ارتباط همیشگی مرحوم بهاءالدینی با روح فرزند بزرگشان حمید.

↑ . حیدری کاشانی، حسین، سیری در آفاق، ناشر، مؤلف، قم، ۱۳۷۹، چاپ دوّم، ص۳۵۰.

ارواح و ..

اکثریت می دانیم که ناشناخته های فراوانی در عالم وجود دارند که بشر در زمان حیات مادی خود هرگز نمی تواند به آنها دست یابد و یا آنها را بشناسد , زیرا حواس پنجگانه بشر جوابگوی درک و فهم چنین حقایقی که مربوط به عالم هستی و قدرت های نهان است نخواهد بود و اگر کسی مایل باشد به برخی از این حقایق پی ببرد , نخست باید با نیرو و قدرت های نهان برخوردی فلسفی و منطقی داشته باشد و پس از درک و فهم مطلب و کسب اطلاعات صحیح در مورد ناشناخته های حواس , با آن حقایق آشنا شود.

هر فردی که با دیده ای به حالت های درون و ذاتی و محیطی خویش بنگرد , بزودی متوجه می شود که نیرو و قدرت های نهانی در اطراف او وجود دارند که باعث بروز برخی از اتفاقات و پدیده هائی می گردند که خارج از فهم و درک حواس ظاهری او می باشد . این نیرو و قدرت های نهانی که در عامل به صورت پدیده های مختلفی بروز می کنند , می بایست از عقل کامل و تکامل یلفته تری برخوردار باشند یا از آن پیروی کنند و تابع قدرت عظیم تری باشند تا موجب بروز چنین قدرتهایی گردد که فهم آن از درک اکثریت افراد بشر به دور است. ادامه دارد...http://mavera.blogfa.com/post-3.a

ارواح

← ارتباط سلمان فارسی با روح یکی از اموات
ارتباط سلمان فارسی در آستانه مرگ خویش با روح یکی از اموات در قبرستان مدائن و گفتگوی طولانی آنها درباره سکرات مرگ، و حالات پس از آن و مشاهده مراحل غسل و کفن و دفن خود و بیان موقعیتش در عالم برزخ.

← سخن گفتن حضرت عیسی با روح یکی از اموات
سخن گفتن حضرت عیسی ـ علیه‌السّلام ـ با روح یکی از اموات در سرزمینی که بر اثر عذاب الهی ویران شده بود و روح فرد زنده شده، علّت عذاب را پرستش طاغوت، علاقه به دنیا، کم‌ترسیدن از خدا، آرزوهای طولانی و غفلت ذکر کرد و گفت که شب در عافیت بودیم صبح خود را در هاویه یافتم که همان سجین است و سجین کوههایی است از آتش که تا قیامت بر ما بر‌افروخته شده است.

← مشاهده عذاب معاویه
مشاهده عذاب معاویه در حالی که به زنجیر کشیده شده بود و دائم طلب آب می‌کرد توسط امام باقر و امام صادق ـ علیهما ‌السّلام ـ

مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، داراحیاء التراث العربی، بیروت لبنان، ۱۹۸۳، چاپ سوم، ج۶، ص۲۴۷، ح۸۳.   

وجود روح و احضار ارواح از دید علامه طباطبایی

ر ادی

روح اصطلاحی در علوم دینی و فلسفه راجع به همه موجودات است (نه فقط انسان و موجودات زنده از دیدگاه زیست‌شناسی). بسیاری از ادیان معتقدند که روح در مقابل جسم، یعنی قسمت غیرمادی یک موجود است؛ و هر موجود حداقل یک روح دارد.

 

عقیده به معاد در اکثر ادیان، جایگاهی اساسی دارد و لذا طبیعی است که انسانها پرسش‌های فراوانی درباره سرنوشت آدمیان در فاصله مرگ تا قیامت داشته باشند بنابراین بحث از روح و ارتباط با ارواح، سابقه‌ای به بلندای تاریخ باورهای دینی انسان دارد. و لذا می‌بینیم که هیچ‌گاه تاریخ زندگی بشر، خالی از سحر و جادو و رمل و کهنات و... نبوده است. که بسیاری از آنها به نوعی مدعی ارتباط با ارواح بوده‌اند در قرون اخیر و با گسترش روانشناسی و روان کاوی این دغدغه‌ها منجر به تدوین علمی به نام اسپری تیسم شده است. دانشمندان، در این باره تحقیق کرده و با دیدن برخی شواهد، صحّت موضوع ارتباط با ارواح را اعلام کرده‌اند برخی از این شواهد عبارتند از: سخن گفتن روح به غیر از زبان مادری، حلّ مسائل پیچیده ریاضی به وسیله کسانی که آمادگی لازم را نداشته‌اند، نوشتن مطالبی بر روی الواحی که در صندوق در بسته و مهر و موم شده قرار داشته‌اند، ارتباط کودکان با ارواح... ^[۱] بر اساس منابع اسلامی نیز امکان ارتباط با ارواح تأیید می‌شود.

علامه طباطبایی تمام امور خارق العاده‌ای که از انسانهای عادی صادر می‌شود و از جمله احضار ارواح را منوط به قدرت اراده می‌داند. ^[۳] و تصریح می‌کند که آن چه در این مسأله واقعیت دارد فقط ارتباط با روح است نه آنکه واقعاً روح در خارج حاضر شده باشد، چرا که در یک جمع فقط یک نفر با روح ارتباط برقرار می‌کند و هم اوست که روح را در مشاعر خود حاضر شده می‌بینید و از راه تلقین او را پیش روی خود احساس کرده و سخنانی را از او می‌شنود. ^[۴] این امکان برای انبیاء و اولیاء نیز که دارای مقام عبودیت برای خدا هستند، وجود دارد. ولی آنان به مدد خداوند و با اراده‌ای طاهر و پاک چنین قدرتی پیدا می‌کنند. ^[۵] گاه ممکن است روح انسان زنده‌ای احضار شود در حالی که خود صاحب روح، بیدار و مشغول انجام کارها حوائج یومیه خود بوده است

مکارم شیرازی،ناصر، معاد و جهان پس از مرگ، انتشارات هدف، ۱۳۶۹، چاپ یازدهم. ص۲۷۲..

پرسش و پاسخ درباره احضار روح

پرسش: 

احضار روح یعنی چه؟ و آیا اساساً احضار روح از نظر اسلام جایز است؟ و واقعیت دارد؟

پاسخ: 

احضار روح از نظر دین اسلام جایز نیست، چون احضار ارواح مردگان (به نوع متداول) یعنی اسپرتیسم، نوعی جادوگری است که در دین اسلام مذموم و ناروا است. اما احضار و تسخیر روح زنده‏ها، یعنی هیپنوتیزم، این هم به جهت مفسده‏انگیز بودن روا نیست.1 سئوال دوم: این که اصولاً چنین چیزی واقعیت دارد یا نه، می‏گوییم: ارتباط با ارواح از نوع هیپنوتیزم واقعیت دارد و از نظر علمی ثابت شده است و نمونه‏های فراوانی وجود دارد که با خواب مغناطیسی، "عامل" (خواب کننده) روح "معمول" (خواب شونده) را در اختیار گرفته و از یک شهر به شهر دیگری روانه کرده و اطلاعاتی را از او اتخاذ نموده و سپس شواهد صدق آن بر همگان روشن شده است.2 اما ارتباط با ارواح به شکل اسپریتیسم که در چند دهه گذشته در اروپا رواج پیدا کرد، اوهامی بیش نیست، گرچه اصل ارتباط ارواح واقعیت دارد و در متون دینی شواهد و دلایلی برای اثبات آن وجود دارد. با توجه به متون دینی ارتباط با ارواح امر محالی نیست، لیکن چنان نیست که از هر کسی ساخته باشد، بلکه شرایط ویژه و بسیار دشواری را می‏طلبد و تنها افراد بسیار برجسته‏ای توانایی چنین کاری را دارند. چه بسا میان‏ هزاران مدعی چنین کاری تنها یک نفر را به سختی می‏توان یافت که در ادعای خود صادق باشد. مدعیان این کار با استفاده از افراد ساده لوح و زودباور، از طریق چرخاندن میز، استکان و صفحه کاغذ حاوی حروف الفبا وانمود می‏کنند که با ارواح تماس برقرار نموده‏اند. این کار با بررسی‏های دقیق به عمل آمده توسط برخی از دانشمندان غربی، نیز توسط برخی از عالمان دینی و اسلامی ثابت شده است که ادعای آنان در زمینه احضار ارواح واقعیت ندارد. در سال 1875 میلادی انجمن فیزیک وابسته به دانشگاه "سن‏پترزبورک" هیأتی را مأمور کرد تا درباره احضار ارواح به مطالعه بپردازد و نتایج تحقیقات خود را اعلام کند. این هیأت پس از بررسی‏های فراوان اعلان کرد که پدیده‏های مربوط به احضار ارواح به علت حرکات ناخودآگاه، یا اشتباه ضمیری می‏باشد و احضار ارواح ادعایی، بیش نیست. واعظ شهیر مرحوم محمد تقی فلسفی می‏گفت: من در یکی از جلسات احضار ارواح حضور داشتم. هر یک از حاضران به نوبت نزد "مدیوم" (کسی که مدّعی احضار ارواح است). می‏رفت و می‏گفت: روح فلانی شخص را حاضر کن. وی نوشته‏ای را در سوراخ میز می‏گذاشت و با چرخاندن چرخ دنده به داخل میز می‏برد و بعد از چند دقیقه نوشته‏ای از آن ظاهر می‏شد که مثلاً روح عموی شما حاضر شده است و به شما سلام می‏رساند و جویای حال شما است. آقای فلسفی می‏گوید: من از هیچ یک از آن چه مشاهده کرده بودم، قانع نشدم که پاسخ سئوال‏ها مربوط به روح است، تا نوبت به من می‏رسید. گفتم: روح حکیم ابوالقاسم فردوسی شاعر نامدار ایران را برای من احضار کن. مدیوم نوشته‏ای به میز سپرد و بعد از پنج دقیقه چرخ دنده را چرخاند و کاغذی از آن ظاهر شد که نوشته بود جناب آقای محمد تقی فلسفی روح حکیم ابوالقاسم فردوسی این جا حضور دارد و به شما سلام می‏رساند. من گفتم: با این نوشته قانع نشدم که روح فردوسی حاضر شده است. می‏خواهیم از او سئوالی کنم. مدیوم گفت: وقت شما تمام شده است. بار دیگر در نوبت قرار بگیر تا نوبت تو فرا برسد. نوبت که به من رسید، یک صفحه نوشته به او دادم و گفتم: این را بده به روح حکیم ابوالقاسم فردوسی تا به صورت نظم همانند شاهنامه، درآورد، و می‏دانستم که این مدیوم نمی‏تواند مانند فردوسی شعر بسراید. کاغذ را در سوراخ میز گذاشت و چرخ دنده را چرخاند و بعد از گذشت ده دقیقه با ناراحتی تمام کاغذی را از میز بیرون آورد که نوشته بود: جناب آقای فلسفی روح حکیم ابوالقاسم فردوسی از این سؤال شما ناراحت شده و قهر نموده است و از این جا رفته است. از امثال این گونه گزارش‏ها فهمیده می‏شود که احضار روح به شکل "اسپریتیسیم" شیطنتی بیش نیست و معمولاً افراد ساده لوح تحت تأثیر قرار می‏گیرند. آیت الله مکارم شیرازی در کتاب عدد ارواح درباره شیطنت‏های مدعیان احضار ارواح مفصل بحث نموده است. او نیز در عین حال که اصل مسئله ارتباط با ارواح را به عنوان یک واقعیت پذیرفته، اما به سوء استفاده‏هایی که در این مسئله صورت گرفته و موهوماتی که در آن وجود دارد، اشاره و تأکید کرده است. در صورت تمایل می‏توانید با مطالعه این کتاب به قصه‏بازی‏های مدعیان احضار ارواح پی ببرید. آیت الله جوادی آملی در این باره می‏گوید: این که برخی می‏گویند: ما با ارواح موکّل سماوات یا با فرشتگان یا جنیان یا با ارواح مؤمنان یا زندگان ارتباط برقرار کردیم، راه اثبات ندارد، حتی برای خودشان، هر چند ثبوتاً ممکن است که آدمی با فرشته‏ای موکّل آسمان یا زمین یا شیاطین انس و جن یا با ارواح مردگان و زنده ارتباط برقرار کند. زیرا آن‏ها مجردند و انسان هم دارای روح مجردات و مجرد می‏تواند با مجرد دیگر ارتباط برقرار کند. اما راه اثبات این مسئله آسان نیست. به هر روی اگر کسی مدّعی ارتباط بود، دلیلی برای اثبات ندارد.3 و نیز از امکان ارتباط با ارواح فهمیده می‏شود که ممکن است برخی از اسرار عالم برزخ به این دنیا منتقل گردد. هم چنین آدمی در پرتو ایمان و عمل صالح و سیر و سلوک و مراقبت و مواظبت در همین عالم می‏تواند پرده‏های عالم برزخ را تا حدودی به کناری بزند و آن را بشناسد. مکاشفه برخی از بزرگان دینی و رؤیاهای صادقانه صالحان، تأیید بر این مطلب است برای اطلاعات بیشتر رجوع شود به: حسن زاده آملی، انسان در عرف عرفان؛ همان، معرفت نفس؛ اسفار ج9. 1 . موسوی خمینی، روح الله، دیوان امام: مجموعه استفتائات امام خمینی(ره)، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ‎????ش. ج 2، ص 21 و 22؛ آیت الله فاضل، جامع المسائل، ج 1، ص 634. 2 . ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، معاد و جهان پس از مرگ، قم: سرور، ‎????ش.ص 275 - 284. 3 . جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن مجید، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء، اسراء، ‎????ش. ج 1، ص 119 - 120.

احضار ارواح

زمان احضار روح

ارواحی که متنعم هستند، روح بعضی از آنها را فقط در شب و روز جمعه می توان احضار کرد. در غیر از این روزها، احضار متنعمین عالم ادنای برزخ امکانپذیر نیست. اما آنهایی که در مرتبه اعلای عالم جنت سیر می کنند، احضار ارواح آنها در کلیه لیالی و ایام متبرکه امکانپذیر است. آنان نیز در مقام احضار در لباس ملکوتی یا جنتی مشاهده می شوند و فردی که می خواهد از این اسرار با خبر شود، باید کالبد جسمانی اش حال ملکوتی بگیرد.

فردی که واجد شرایط باشد،پس از آنکه در اثر اتصال، کالبد جسمانی او حالت ملکوتی به خود گرفت تا حدی که مجاز باشد، می تواند سۆال نماید وآن روح نیز اسراری که مجاز است می رساند نه همه اسرار را

افرادی که در عالی ترین مرتبه عالم جنت برزخ هستند، روح آنها همیشه آزاد است. اکثر اوقات فرد حائز شرایط می تواند با آنها تماس بگیرد و آنان نیز می توانند در قالب مثالی و بالاتر از آن، در کالبد جسمانی هم تشریف آورند. بطور کلی حضرات انبیاء بالاخص حضرات معصومین(علیهم السلام) با وجود اینکه سالها است که از دنیا رفته اند، می توانند هم در کالبد جسمانی و هم در کالبد مثالی تشریف بیاورند، و فردی که حائز شرایط باشد می تواند آنها را هم در قالب مثالی و هم در قالب جسمانی مشاهده کند.

حال آیا محبوسین و یا متنعمین، اگر خودشان بخواهند می توانند تماس بگیرند؟ محبوسین همانطور که احضار آنها محال است، خود آنها هم نمی توانند تماس بگیرند. اما آنهایی که در عالم ادنای جنت برزخی هستند، در اوقات معین هر موقع اراده کنند، می توانند در همان قالب مثالی بیایند و فرد مورد نظرشان را ببینند،اما فردی که مورد نظر است،امکان دارد آنها را نبیند بلکه با اشاراتی متوجه حضور آنها شود. ارواحی که در عالم اعلای جنت برزخ هستند، در هر موقع می توانند هم در قالب مثالی و هم در قالب جسمانی با سایرین تماس بگیرند مگر در موارد استثنایی.

معاد از نظر روح و جسم و گفتار فلسفى:ج 1،ص 305- 318.